Fisker

Det var i USA, utanfor Alaska, at Kjell Inge Røkke vart verdas rikaste fiskar. Han slo seg opp på alasca pollock. «Milliard-dollarfisken» som den vart kalla ...

Eller Helga Pedersen som Røkke hevda var ein «kynisk populist», eller Sylvia Brustad som han prøvde gjere til låttløye i NRKs «Brennpunkt» ved å herme etter dialekten hennar. På 1980-talet var det mange i havfiskeflåten som flagga ut i USA. Kravet til nasjonalitet var lett å omgå: det var tilstrekkeleg at skroga på trålarane var bygde og registrerte i USA. Heller ikkje i Alaska var det lett å utvikle gode og sterke kystsamfunn med fiskekvoter, Organisert som samvirketiltak var dette ei kontrakt som også handla om leveringsplikt for den lokale fiskeflåten. Her fekk han eit «njet» som ikkje var til å misforstå. Lærdommen frå Alaska var ikkje til å ta feil av då «dei norske vikingane» med Røkke sine fabrikktrålarar i spissen vart kasta ut av fisket i Alaska i 1998. Svein Ludvigsen løyste han frå leveringsplikta og var på god veg til å gjere torskekvotane til eit gratis og evigvarande arvesølv inntil Høgsterett med Voldstad-dommen i 2013 fekk stoppa akkurat det. På det meste kontrollerte han 40 prosent av pollockfisket, pluss ein like stor andel av den russiske kvoten gjennom eigarskap i russiske trålreiarlag. Då kom ei ny lov, American Fisheries Act (AFA), som rett og slett var eit målretta angrep på American Seafoods, Røkkes fiskerikonsern i USA. Frå midten av 1980-åra bygde Røkke opp ei formue på tre milliardar i USA. Han var også pådrivar for ei langt meir nasjonal og proteksjonistisk fiskerilovgjeving. Så enkelt går det ikkje i Noreg.